Tehlikeli Atık Ara Depolama
Ardam Tehlikeli Atık Yönetimi, tesisinizde oluşan tehlikeli atıkların Çevre Mevzuatı kapsamında gerekli tüm prosedürler tamamlanarak güvenli bir biçimde depolanabilmesi hizmetini sunmaktadır. Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği uyarınca; ara depolama tesisleri, nihai bertaraf veya geri kazanım için uygun yer bulunamaması durumunda ya da çevre lisansı almış geri kazanım ve bertaraf tesislerine ulaştırılmadan önce atık miktarının yeterli kapasiteye ulaşması amacıyla atıklar ara depolarda depolanabilir. Bu depolarda bekleme süresi bir yılı aşamaz. Ancak bu süre zorunlu hallerde Bakanlığın uygun görüşü ile uzatılabilir. Ara depolama tesisleri için Bakanlıktan Çevre Lisansı alınması zorunludur.
Tehlikeli Atık Nedir?
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin EK-IV’ ünde (A) işareti ile gösterilmiş atıklar, herhangi bir tehlikeli atık konsantrasyonuna bakılmaksızın tehlikeli atık sınıfına girerken, aynı listede (M) işareti ile gösterilmiş atıklar EK-III B’de verilen tehlikeli atıkların eşik konsantrasyonu üzerinde bir değere sahipse tehlikeli atıktır. Ayrıca doğal karakterleri ya da oluşmalarına neden olan aktiviteye bağlı olarak bu Yönetmeliğin ekinde yer alan, EK-3 A’da veya EK-3-B’de bulunup E- 4’te verilen maddeleri içeren atıkların, Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-III A’daki özelliklerden bir veya birkaçına sahip olmaları ve aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-III B’de verilen tehlikeli özellikleri göstermeleri durumunda tehlikeli atık olarak sınıflandırılır.
Tehlikeli atık ara depolamada resmi yükümlülükte geçen maddeler ;
- Açık ve kapalı alanın depo tabanı sızdırmaz malzemeden yapılacak, elektrik mekanik alt yapısı patlatmaz özelliğine sahip olacak.
- Tesiste acil durum önlemleri alınacak ve tesiste acil durum araçlarınca kullanılabileceği nitelikte olacak.
- Tesiste laboratuvar ve elektrik-mekanik altyapı, gazların patlama riski, yanıcı sıvıların ve paslandırıcı/aşındırıcı atıkların bulunması göz önüne alınarak elektrik tesisatında patlamaz malzeme kullanılması zorunlu olacak.
- Tesisin güvenli ve mevzuata uygun işletilmesinden sorumlu en az bir tane mühendis bulundurmak zorunlu olacak.
- Atık ara depolama tesislerinde depolama süresi, atıkların miktarına bakılmaksızın bir yıl ile sınırlandırılırken, bu süre zorunlu hallerde Bakanlığın uygun görüşü ile uzatılabilecek.
- Atık ara depolama tesislerinin çevre ve insan sağlığına zarar vermeden işletilmesi amacıyla Çevre Kanunu’nun üçüncü maddesinde belirtilen ekonomik araçlar Tebliğde kullanıldı. Buna göre; her yıl Hazine Müsteşarlığınca belirlenen tarife ve talimat doğrultusunda mali sorumluluk sigortası yaptırılması zorunlu hale getirildi.
Atık Ara Depolama Tesisleri Tebliği Uyarınca Atık Kabul Kriterleri;
- Ara depolama tesislerinde, tesis lisansında belirtilen atıkların haricinde atık kabul edilmez. Düzgün şekilde ambalajlanmamış, tehlikeli atıklar için lisanslı bir araçla taşınmamış ve mevzuatı gereğince ulusal atık taşıma formu düzenlenmesi gereken atıklar için form düzenlenmeden gelen atıklar tesise kabul edilemez. Tehlikeli atıkların ara depolama tesisine kabul edilmelerinden ve tesiste depolanmalarından önce atıkların bileşimi ile ilgili bilginin sağlanması gereklidir. Atık üreticisinin, atığın bu tesislerde kabul edilebilmesi için atığın depolama tesisine naklinden önce atığın bileşimini ve diğer önemli özelliklerini içeren bilgi ve belgeleri hazırlamış olması zorunludur.
- Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Ek-IV Atık Listesinde (M) işareti ile işaretlenen atıkların tehlikeli olup olmadığına ilişkin analizin atık üreticisince ara depolama tesisine sunulması ve ara depolama tesisince de atığın belirtilen atık olup olmadığına ilişkin aşağıda bulunan kimyasal içerikleri ve fiziksel özelliklerine ilişkin doğrulama testlerinin tesiste bulunacak laboratuarda yapılması zorunludur. Ayrıca, ara depolama tesisine kabul edilecek bütün atık kodları için atıkların geri kazanım/bertarafına ilişkin analizlerin atık üreticilerince temin edilerek ara depolama işletmecisine verilmesi zorunludur.
- Atıkların analizinde aşağıdaki kimyasal içerikleri ve fiziksel özellikleri dikkate alınır:
Çeşitli ağır metal konsantrasyonları,
İnorganik kirleticilerin konsantrasyonu,
Organik kirleticilerin konsantrasyonu,
Atıkların katı, sıvı, gaz, parlama noktası, donma noktası ve pH parametreleri içeren fiziksel özelliklerin tanımları.
Tehlikeli Atıklar ve Sanayi Tesislerinin Yükümlülükleri - Atıkların üretilmesinden biriktirilmesine, geçici olarak depolanmasından nakliyesine, nakliyesinden bertaraf tesisine ulaşmasına kadar bütün süreçlerden sorumludur.
Tehlikeli atıkların kontrolü yönetmeliğinde belirtildiği üzere Atık üreticisi;
- Atık üretimini en az düzeye indirecek şekilde gerekli tedbirleri almakla,
- Atıkların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini, bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek şekilde atık yönetimini sağlamakla, üç yıllık atık yönetim planını bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren altı ay içinde hazırlayarak valilikten onay almakla,
- Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak, atıklarını tesislerinde geçici olarak depolaması durumunda valilikten izin almakla,
- Ürettiği atıklarla ilgili kayıt tutmakla, atığını göndereceği çevre lisansı almış olan geri kazanım ya da bertaraf tesisinin istemiş olduğu uluslararası kabul görmüş standartlara uygun ambalajlama ve etiketleme yapmakla,
- Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-IV’te (M) işareti ile bulunup EK-III B’de belirtilen özellikleri içermediği öne sürülen atıklar için bu atıkların tehlikeli olmadığını Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum/kuruluşlara ait laboratuvarlar ve/veya uluslararası kabul görmüş kuruluşlarca yapılan analizlerle Bakanlığa belgelemekle,
- Atığın niteliğinin belirlenmesi için yapılan harcamaları karşılamakla,
- Atık beyan formunu her yıl takip eden yılın en geç Mart ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde Bakanlıkça hazırlanan web tabanlı programı kullanarak doldurmak, onaylamak ve çıktısını almak ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamakla,
- Atık depolanması veya bertarafının tesis dışında yapılması durumunda taşıma formunu doldurmak ve öngörülen prosedüre uymakla,
- Atık taşımacılığında mevcut uluslararası standartlara uymakla,
- Atığı bertaraf tesisinin kabul etmemesi durumunda taşıyıcıyı başka bir tesise göndermekle veya taşıyıcının atığı geri getirmesini ve bertarafını sağlamakla,
- Atıklarını bu Yönetmelikteki esaslara uygun olarak kendi imkânları ile veya çevre lisansı almış atık bertaraf tesisinde gerekli harcamaları karşılayarak veya belediyelerle ya da gerçek ve tüzel kişilerle kurulacak ortak atık bertaraf tesislerinde bertaraf etmek veya ettirmekle,
- Atıkların fabrika sınırları içinde tesis ve binalardan uzakta beton saha üzerine yerleştirilmiş sağlam, sızdırmaz, emniyetli ve uluslararası kabul görmüş standartlara uygun konteynırlar içerisinde geçici olarak muhafaza etmekle, konteynırların üzerinde tehlikeli atık ibaresine yer vermekle, depolanan maddenin miktarını ve depolama tarihini konteynırlar üzerinde belirtmekle, konteynırların hasar görmesi durumunda atıkları, aynı özellikleri taşıyan başka bir konteynıra aktarmakla, konteynırların devamlı kapalı kalmasını sağlamakla, atıklarını kimyasal reaksiyona girmeyecek şekilde geçici depolamakla,
- Ayda bin kilograma kadar atık üreten üretici biriktirilen atık miktarı altı bin kilogramı geçmemek kaydı ile valilikten izin almaksızın atıklarını arazisinde en fazla yüz seksen gün geçici depolayabilir. Bu durumda herhangi bir tehlike halinde arazide önlem alabilmek için en az bir kişiyi görevlendirmekle ve bu kişinin iletişim bilgilerini valiliğe bildirmekle,
- Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak geri kazanım ve bertaraf tesislerine gönderilmeden önce kendi atıklarını gerekli önlemleri alarak fiziksel, kimyasal veya biyolojik işlemlerle zararsız hale getirmek, bakiye atık oluşuyor ise uygun şekilde çevre lisansı almış bertaraf ve geri kazanım tesisine götürmekle veya gönderilmesini sağlamakla,
- Tesis içinde atıkların toplanması taşınması ve geçici depolanması gibi işlemlerden sorumlu olan çalışanların sağlığı ve emniyeti ile ilgili her türlü tedbiri almakla,
- Kaza sonucu veya kasti olarak atıkların dökülmesi ve bunun gibi olaylar sunucu meydana gelen kirliliğin önlenmesi amacıyla, atığın türüne bağlı olarak olayın vuku bulduğu andan itibaren en geç bir ay içinde olay yerinin eski haline getirilmesi ve tüm harcamaların karşılanmasıyla,
- Kaza sonucu veya kasti olarak atıkların dökülmesi ve bunun gibi olaylar vuku bulduğunda valiliği bilgilendirmek ve kaza tarihi, kaza yeri, atığın tipi ve miktarı, kaza sebebi, atık bertaraf işlemi ve kaza yerinin rehabilitasyonuna ilişkin bilgileri içeren raporu valiliğe sunmakla,
- Faaliyetlerine yönelik inşaat ve işletme ruhsatı alınması aşamasında, tehlikeli atıklarının bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda bertarafının sağlanacağını belgelemekle yükümlüdür.